Τοῖς ἐν Κωνσταντινουπόλει ἱεροψάλταις

PATRIARXEIO2Συνῳδά τῇ προεκδοθείσῃ ἐγκυκλίῳ πρός τούς  ἱεροψάλτας τῆς Βασιλευούσης περί τῶν καθηκόντων  αὐτῶν,  τοῦ σεβασμίου τρόπου τοῦ  ἵστασθαι ἐν ταῖς ἱεραῖς ἐκκλησίαις καί ψάλλειν ἐν φωναῖς αἰσίαις, κατά τούς συνοδικούς κανόνας κτλ παραγγέλονται ὑπό τῆς Ἐκκλησίας καί τά ἐφεξής ἀπολύτως χρήσιμα, ὡς ἀφορῶντα τό ὁμοιόμορφον τῆς ἱερᾶς ψαλμωδίας πάντων τῶν ἱεροψαλτῶν, ἐν πάσαις ταῖς ἱεραῖς ἐκκλησίαις.   

 Α) Πάντων τῶν τοῦ ὅλου ἐνιαυτοῦ δοξαστικῶν, στιχηρῶν, προσομοίων, καθισμάτων, ἀπολυτικίων, εἱρμῶν, κανόνων, καταβασιῶν,  ἀργῶν τε καί συντόμων, τῶν ἐμπεριλαμβανομένων ἐν ταῖς ἱεραῖς βίβλοις τῆς Παρακλητικῆς, τοῦ Τριωδίου, τοῦ Πεντηκοσταρίου καί τοῖς δώδεκα Μηνιαίοις, οἱ χοροστατοῦντες πρέπει νά ἐκστηθίζωσι τά μέλη καί ψάλλωσιν αὐτά κατά γράμμα, ὠς εὕρηνται τονισμένα ἐν τοῖς μουσικοῖς βιβλίοις, εἰ δυνατόν δε, νά ἐκστηθίζωσι καί τά κείμενα τῶν δεσποτικῶν καί μεγάλων ἑορτῶν, ἴνα μή ἀναγκάζωνται κύπτειν ἀτόπως καί φυλλομετρεῖν τάς βίβλους καί αἰτιᾶσθαι τούς κανονάρχας διά τάς ἐξ ἀμελείας αὐτῶν προκυπτοῦσας  χασμωδίας τοῖς δέ πρωτοπείροις ψάλταις παραγγέλομεν ἐντόνως, ἴνα οὐδέποτε ψάλλωσι τί ἄνευ μουσικῆς βίβλου, ἕως οὗ ἡ πολυχρόνιος ἄσκησις καί πείρα καταστήσει αὐτούς τοιούτους, ὥστε να ψάλλωσιν ἀπταίστως καί μετά θάρρους.

Β) Τό μέλος τούτων θέλει διδάσκεσθαι καί ψάλλεσθαι εἰς τό ἑξής ἐκ τῶν καθιερωθέντων ἔκπαλαι ὑπό τῆς Ἐκκλησίας μουσικῶν βιβλίων, ἦτοι τοῦ συντόμου Ἀναστασιματαρίου Πέτρου τοῦ Βυζαντίου, τοῦ συντόμου Δοξασταρίου Πέτρου τοῦ Πελοποννησίου, τοῦ Εἱρμολογίου Π. τοῦ Βυζαντίου καί τοῦ ἀργοῦ Δοξασταρίου Ἰακώβου πρωτοψάλτου, τά ἀμέσως ἐκ τῆς ἀρχαῖας γραφῆς ἐξηγηθέντα ὑπό τῶν ἀειμνήστων  διδασκάλων Γρηγορίου καί Χουρμουζίου καί ἐκδοθέντα εἰς τύπον τό μέν Ἀναστασιματάριον κατά πρῶτον ἐν Βουκουρεστίῳ ὑπό Π. τοῦ Ἐφεσίου καί δεύτερον ὑπό Χουρμουζίου, τό δέ σύντομον Δοξαστάριον κατά πρῶτον ὑπό τοῦ αὐτοῦ Π. Ἐφεσίου καί δεύτερον ὑπό Θ. Φωκαέως, τό Εἱρμολόγιον δέ κατά πρῶτον ὑπό Χουρμουζίου καί δεύτερον ὑπό Ἰωάννου Πρωτοψάλτου, τό δέ ἀργόν Δοξαστάριον ἅπαξ ὑπό Θ. Φωκαέως τῶν δέ νεωτέρων μελοποιημάτων , τῶν ἐν διαφόροις ἐκδόσεσι περιφερομένων, ἀπαγορεύεται ἡ χρήσις ἐν ταῖς ἱεραῖς ἐκκλησίαις, ὡς στερουμένων τῆς ἀπλότητος καί τοῦ εὐρύθμου, τῶν χαρακτηριστικῶν  τῆς ἀρχαῖας ἱερᾶς ψαλμωδίας, δύναται δέ ταῦτα νά χρησιμεύωσι πρός ἱδιαιτέραν  μελέτην ἑκάστου.

Γ) Ἐκ τοῦ παπαδικοῦ μέλους ψάλλονται χερουβικά μέν κατά πᾶσαν Κυριακήν τά τῆς ἑβδομᾶδος σύντομα καί τοῦ Πέτρου τοῦ Βυζαντίου, ἐν ἐκτάκτοις δέ περιστάσεσι καί τά τοῦ Γρηγορίου καί Κωνσταντίνου τῶν πρωτοψαλτῶν, κοινωνικά δέ τῶν Κυριακῶν ψάλλονται τά τοῦ Δανιήλ καί τοῦ Πέτρου κοινωνικά δέ τῶν ἑορτῶν τοῦ ὅλου ἐνιαυτοῦ καί τῶν ἁγίων ψάλλονται τά τοῦ Πέτρου, Δανιήλ καί Γρηγορίου τῶν πρωτοψαλτῶν. Δοξολογίαι δέ μεγάλαι ψάλλονται αἱ τοῦ Π. τοῦ Πελοποννησίου, τοῦ Π. Βυζαντίου, Ἰακώβου ἤ τοῦ Δανιήλ καί Γρηγορίου, αἱ δε σύντομοι δοξολογίαι  Μανουήλ πρωτοψάλτου, ταῦτα δέ πάντα ἐκ τῶν δοκίμων ἀρχαῖων ἐκδόσεων Χουρμουζίου, Θ. Φωκαέως και τῆς Πανδέκτης Ἰωάννου πρωτοψάλτου.

Δ) Ἐν ταῖς πανηγύρεσι τῶν ἱερῶν ἐκκλησιῶν ἀπαγορεύονται ψάλλεσθαι διά λόγους οὕς οἴδεν ἡ Ἐκκλησία τά ἀνοιξαντάρια καί τό ὁκτάηχον Θεοτόκε Παρθένε, ἅτινα μόνον ἐν ταῖς ἀγρυπνίαις χρησιμεύουσι καί διά τοῦτο ἐτονίσθησαν, ψάλλεται δέ μόνον τό Μακάριος ανήρ τοῦ Μανουήλ καί ἐν ὡρισμέναις τισί περιστάσεσι τά κεκραγάρια Ἰακώβου πρωτοψάλτου. Ἐν δέ τῇ ἱερᾷ λειτουργίᾳ ἀπαγορεύονται ἄμα τῇ ἐξόδῳ τῶν Ἁγίων, αἱ μεγάλαι φωναῖ καί τά κρατήματα καί ἐπιβάλλεται τοῖς ψάλταις ἴνα σιγῶσι, μέχρι τῆς εἰσόδου τῶν λειτουργῶν εἰς τό ἅγιον Βῆμα, ἀπαγορεύονται πρός τούτοις καί τά λεγόμενα λειτουργικά, ἀνταποκρίνονται δέ τῷ ἱερεί οἱ χοροί ἐν ταῖς  ἐκφωνήσεσιν αὐτοῦ διά ταπεινῆς καί ἡσύχου μονωδίας κατά τό ἔθιμον τῆς Μ. Ἐκκλησίας, τά δέ τυπικά οὐδέποτε πρέπει νά ἐγκαταλιμπάνωνται ἐκτός τῶν μεγάλων ἑορτῶν, ἐν αἷς ψάλλονται τά ἀντίφωνα.

Ταῦτα ἐγκριθέντα ὑπό τῆς Ἐκκλησίας, ὑποβάλλονται εἰς ἕκαστον ἱεροψάλτην, ἐφιστάται δέ ἡ προσοχή αὐτῶν ἴνα μή τίς ἐξ ἐγωισμοῦ, ἡ αὐταρεσκείας παρεισάγῃ ἐν ταῖς ἱεραῖς τελεταῖς ἀδόκιμα καί ἀνάρμοστα  ἰδιαίτερα μέλη, ἐκτός τῶν ἐγκεκριμένων καί παραδεδεγμένων ἔκπαλαι  παρά τῆς Ἐκκλησίας. Οὐδείς δέ προϊστάμενος ἱερᾶς ἐκκλησίας ἤ ἔφορος ἤ πρόκριτος δύναται νά καταναγκάσῃ τόν ἱεροψάλτην ἴνα ψάλλῃ τί ἀπάδον τῇ παρούσῃ ἐγκυκλίῳ. Ὁ μή συμμορφωθησόμενος πρός τάς ἐκκλησιαστικάς ταύτας παραγγελίας τιμωρηθήσεται παραδειγματικῶς.

 

Ἐν τοῖς πατριαρχείοις, τῇ 8 Ἰανουαρίου ᾳωπ΄.

+ Ο ΜΕΓΑΣ ΠΡΩΤΟΣΥΓΚΕΛΟΣ

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *