Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, διδάσκων τον λαό
Ἡ Κυριακὴ εἶναι ἡ πρώτη ἡμέρα τῆς ἑβδομάδος. Πρὶν ἦταν δεύτερη, μὲ πρώτη τὸ Σάββατο. Ἡ ἀνάταξι αὐτὴ ἔχει τὴν αἰτία της στὸ μέγα γεγονὸς τῆς ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου, μετὰ τὴν ὁποία τέθηκε ἀντὶ τοῦ ἰουδαϊκοῦ Σαββάτου. Οἱ ἄλλες ἡμέρες τῆς ἑβδομάδος ὠνομάστηκαν Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, κλπ, ἀπὸ τὴν πρώτη, τὴν Κυριακή.
Πρῶτος ἀναφέρει τὴν Κυριακὴ μὲ τὸ ὄνομα αὐτὸ ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης στὴν Ἀποκάλυψι. «Ἐγενόμην», λέει, «ἐν πνεύματι ἐν τῇ κυριακῇ ἡμέρᾳ» (1,10), ποὺ τὴν γράφει τὸ 67-70 μ. Χ. Νωρίτερα ἡ Κυριακὴ προσδιωρίζονταν ὡς ἡ μία τῶν σαββάτων (Ἰω 20,1· 19· Α΄ Κο 16,2). Κατ᾿ αὐτὴν συναθροίζονταν οἱ Χριστιανοὶ γιὰ τὴν κλᾶσιν τοῦ ἄρτου, τὴν ἀκρόασι τοῦ λόγου (Πρξ 20,7), καὶ τὸ κυριακὸν δεῖπνον φαγεῖν (Α΄ Κο 11,20). Καὶ ἡ πρᾶξι αὐτὴ ἔμεινε ἔκτοτε γιὰ πάντα στὴν ἐκκλησία.
Στοὺς μεταποστολικοὺς χρόνους, στὴν ἱδρυμένη ἐκκλησία, ἡ Κυριακὴ ἔγινε ὁ τρόπος ζωῆς τῶν Χριστιανῶν. Ὁ Ἰγνάτιος ἐπίσκοπος Ἀντιοχείας, μάρτυρας καὶ ὁμολογητὴς τοῦ Χριστοῦ, κακίζει τοὺς ἰουδαΐζοντας Χριστιανοὺς ποὺ δὲν ζοῦν «Κατὰ Κυριακὴν Κυρίου, ἐν ᾗ καὶ ἡ ζωὴ ἡμῶν», λέει, «ἀνέτειλε δι᾿ αὐτοῦ, ἀλλὰ ἐξακολουθοῦν νὰ σαββατίζουν» (δηλαδὴ νὰ τηροῦν καὶ τὶς διατάξεις τοῦ μωσαϊκοῦ Νόμου γιὰ τὸ Σάββατο) (Μαγνησ. κεφ. 9,1). Ἡ Διδαχὴ τῶν ἀποστόλων δίνει ὁδηγία στοὺς Χριστιανούς: «Κατὰ Κυριακὴν συναχθέντες κλάσατε ἄρτον καὶ εὐχαριστήσατε» (κεφ. 14).
Τὸ Β΄ καὶ Γ΄αἰῶνα ἡ Κυριακὴ ἔχει ἤδη καθιερωθῆ στὴν ἁπανταχοῦ ἐκκλησία.
Τὸν Δ΄ αἰῶνα (313), μετὰ τὴν κατάπαυσι τῶν διωγμῶν ἀπὸ τὸ Μέγα Κωνσταντῖνο καὶ στὶς μετέπειτα ἑκατονταετηρίδες, ἡ Κυριακὴ νοεῖται ὡς ἀργία ἀφιερωμένη στὴ λατρεία καὶ στὶς πράξεις ἀγάπης καὶ καλοσύνης. Σ᾿ αὐτὸ τὸ πνεῦμα, 50 χρόνια ἀργότερα (364), ἡ σύνοδος τῆς Λαοδικείας (πόλεως τῆς Φρυγίας) γνωματεύει: «Τὴν Κυριακήν, εἴ γε δύναιντο, σχολάζειν ὡς Χριστιανοί», ἐνῷ γιὰ τὸ Σάββατο ὁρίζει: «Οὐ δεῖ Χριστιανοὺς ἰουδαΐζειν καὶ ἐν τῷ Σαββάτῳ σχολάζειν, ἀλλὰ ἐργάζεσθαι αὐτοὺς ἐν τῇ ἡμέρᾳ ταύτῃ» (Κανὼν 29ος). Στὸ πνεῦμα τῆς συνόδου αὐτῆς κινοῦνται ἔκτοτε οἱ νομοθεσίες τοῦ Βυζαντίου καὶ ὅλων τῶν χριστιανικῶν λαῶν.
Ἐξαίρεσι βέβαια ἀποτελεῖ ὁ ἰουδαϊκὸς λαός, ὁ ὁποῖος, ἀπορρίπτοντας τὸν Ἰησοῦ Χριστὸ ὡς Μεσσία, ἐξακολουθεῖ νὰ τηρῇ τὶς διατάξεις τοῦ μωσαϊκοῦ Νόμου σχετικὰ μὲ τὸ Σάββατο, τὴν περιτομή, τίς θυσίες, καὶ ὅ,τι ἄλλο. Καὶ ἐὰν ἔμεναν μέχρι ἐδῶ, τίποτε τὸ μεμπτό. Ἡ ἐναντίωσί τους ὅμως στὸν Ἰησοῦ Χριστὸ καὶ ἡ ἐχθρότητά τους πρὸς αὐτόν, διότι κατέλυε τὸ Σάββατον, ὅπως τὸν κατηγοροῦσαν, ἐκτὸς τοῦ ὅτι τοὺς ὤθησε στὴ σταυρικὴ θανάτωσι τοῦ Ἰησοῦ, κληροδοτήθηκε καὶ στὶς μετέπειτα γενιὲς μέχρι καὶ σήμερα.
Στὰ σκοτεινὰ χρόνια τῆς τουρκοκρατίας οἱ Ἑβραῖοι βρῆκαν πρόσφορη τὴν κατάστασι νὰ τρέψουν τὸν ὑπόδουλο ἑλληνικὸ λαὸ στὴ λησμοσύνη τῆς Κυριακῆς ὡς ἡμέρας Κυρίου μὲ τὰ παζάρια τους, τὰ ὁποῖα ὠργάνωναν τὴν Κυριακή. Αὐτὴ ἡ ἀθέλητη κατάλυσι τῆς Κυριακῆς ἐκ μέρους τῶν ἀδιαφώτιστων ῥαγιάδων γινόταν μέχρι τὰ χρόνια τοῦ Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ.
Εἶναι θλιβερὸ ὅτι ῥαββῖνοι τοῦ Ἰσραήλ, ποὺ γεννήθηκαν καὶ μεγάλωσαν στὴν Ἑλλάδα, μιλοῦν μὲ ὄχι λίγο φανατισμὸ κατὰ τοῦ μάρτυρος Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ, καὶ φυσικὰ κατ᾿ ἐπέκτασιν καὶ κάθε ἄλλου κήρυκος, ἐπειδὴ στὰ χρόνια τῆς τουρκοκρατίας ὁ ἐθναπόστολος αὐτὸς διαφώτισε τοὺς ὑποδούλους Ἕλληνες τὸ μὲν Σάββατο νὰ ἐργάζωνται, τὴν δὲ Κυριακὴ νὰ ἀργοῦν, πηγαίνοντας στὴν ἐκκλησία καὶ κάνοντας ἀγαθοεργίες. Ὁ ἴδιος ὁ Κοσμᾶς γιὰ τὴν ἐπιτυχία του αὐτὴ διαισθανόταν τὸ ἐναντίον του ἑβραϊκὸ μένος καὶ ἔλεγε:
– Δέκα χιλιάδες Χριστιανοὶ μὲ ἀγαπῶσι καὶ ἕνας μὲ μισεῖ.
Χίλιοι Τοῦρκοι μὲ ἀγαπῶσι καὶ ἕνας ὄχι τόσον.
Χιλιάδες Ἑβραῖοι θέλουν τὸν θάνατόν μου καὶ ἕνας ὄχι.
Μάλιστα πρέπει νὰ τονιστῇ ὅτι οἱ εἰρημένοι ῥαββῖνοι καυχῶνται ὅτι οἱ Ἑβραῖοι σκότωσαν τὸν Κοσμᾶ καὶ καλὰ ἔκαναν, καὶ τὸ ἴδιο θὰ κάνουν καὶ σὲ κάθε ἄλλον ποὺ θὰ ἀκολουθήσῃ τὰ ἴχνη του. Τὸ ἔφεραν βαρέως ὅτι ἕνας ἄνθρωπος μὲ τὸ εἰρηνικό του κήρυγμα ἔπεισε ἕνα λαό καὶ ζητοῦσαν εὐκαιρία νὰ ἐπαναφέρουν καὶ ἐπιβάλλουν παντοῦ τὴν ἀργία τοῦ Σαββάτου. Μποροῦμε δὲ νὰ ποῦμε ὅτι ὡς καταλληλότερη εὐκαιρία γιὰ τὸ σκοπὸ αὐτὸ εἶναι οἱ σημαδιακὲς ἡμέρες μας.
Εἶναι κοινὸ μυστικὸ ὅτι σήμερα τὸ ἔθνος αὐτὸ μὲ τὶς ὑπερξουσίες του κινεῖ τὰ νήματα τῆς ἀνθρωπότητος. Ὡς ἐκ τούτου ἐκδηλώνει ἄφοβα τὸ ἀντιχριστιανικὸ πάθος πρὸς τὰ χριστιανικὰ ἔθνη καὶ μάλιστα τὴν Ἑλλάδα. Τὰ τελευταῖα χρόνια οἱ Ἑβραῖοι ἔθεσαν στόχο τὴν ἀντικατάστασι τῆς Κυριακῆς μὲ τὸ Σάββατο. Πρὶν ἀπὸ 3 δεκαετίες πέτυχαν τὴν ἀργία τοῦ Σαββάτου στὶς δημόσιες ὑπηρεσίες τῆς χώρας μας. Λίγο ἀργότερα ὁ ἐμπορικὸς κόσμος δέχεται 2 Κυριακὲς τοῦ ἔτους νὰ διατηροῦν τὰ καταστήματα ἀνοιχτά. Τώρα πραγματοποιεῖται ἕνα βῆμα πιὸ πέρα· μέσῳ τῆς ἑλληνικῆς κυβερνήσεως προτείνεται 5 ἐπὶ πλέον Κυριακὲς (σύνολο 7 Κυριακὲς) τὰ καταστήματα νὰ εἶναι ἀνοιχτά. Στὸ ἑπόμενο βῆμα θὰ ζητηθῇ ἡ γενίκευσι τοῦ μέτρου σὲ ὅλες τὶς Κυριακὲς τοῦ ἔτους. Τὰ ἐμπαθῆ σχέδια τοῦ ἔθνους αὐτοῦ πραγματοποιοῦνται ἀργά, μακροπρόθεσμα, ἀλλὰ σταθερὰ καὶ ἀνυποχώρητα, χωρὶς νὰ φαίνονται οἱ ἴδιοι. Εἶναι τακτική τους.
Σ᾿ ἐμᾶς ἔλαχε νὰ δοῦμε τὰ κοφτερὰ δόντια τῶν Ἑβραίων, τύπου ῥαβίνου Φριζή, οἱ ὁποῖοι καὶ τοὺς προφῆτες σκότωσαν καὶ τὸ Χριστὸ σταύρωσαν καὶ τὸν Κοσμᾶ ἀπαγχόνισαν καὶ ὅλους τοὺς Χριστιανοὺς θέλουν νὰ τοὺς ἐξαφανίσουν ἀπὸ τὸ πρόσωπο τῆς γῆς. Πληκτρολογίστε στὸ διαδίκτυο Ποιός σκότωσε τὸν Κοσμᾶ τὸν Αἰτωλό, καὶ θὰ λάβετε γνῶσι τῆς ἀβυσσαλέας «ἀγάπης» τους. Τὸ μόνο ποὺ λησμονοῦν εἶναι ὅτι στὰ φονικὰ σχέδιά τους δὲν λογαριάζουν τὸ Θεό, ποὺ λένε ὅτι τὸν πιστεύουν, καθὼς καὶ τὸ λόγο τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ γιὰ τὴν ἐκκλησία ὅτι Καὶ πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς (Μθ 16,18).
Οἱ Χριστιανοὶ στὰ σχέδια αὐτὰ τῶν Ἑβραίων δὲν ἔχουμε ν᾿ ἀντιτάξουμε οὔτε χρῆμα οὔτε ἐξουσία οὔτε στρατιωτικὴ δύναμι. Ἔχουμε ὅμως τὸ δίκαιο μὲ τὸ μέρος μας, ποὺ πιστεύουμε ἀκράδαντα ὅτι ὁ Θεὸς δὲν θὰ ἐπιτρέψῃ νὰ καταπατηθῇ.
Τὸ μόνο ποὺ μποροῦμε νὰ κάνουμε πρὸς τὸ παρὸν εἶναι εὐκαίρως – ἀκαίρως νὰ δηλώνουμε τὴν ἀντίθεσί μας στὶς ἀντίχριστες καὶ ἀνθελληνικὲς προθέσεις τους. Εἰ δυνατόν, κανένας Χριστιανὸς καταστηματάρχης νὰ μὴν ἀνοίξῃ τὶς 7 Κυριακὲς τὸ κατάστημά του. Εἰ δυνατόν, ἐπίσης, κανένας Χριστιανὸς νὰ μὴ μεταβῇ γιὰ ψώνια κατ᾿ αὐτές. Αὐτὸ θὰ εἶναι μιὰ σοβαρὴ ἀπάντησι σ᾿ αὐτοὺς ποὺ σκέφτονται τὸ κακὸ ἑνὸς λαοῦ, πού, παρ᾿ ὅλα τ᾿ ἁμαρτήματά του, πάνω ἀπὸ τὸ κεφάλι του ἔχει τὸν παντοδύναμο Θεό!
Ἀθανάσιος Γ. Σιαμάκης, ἀρχιμανδρίτης